Hedef Devlet Başkanlığı Seçimleri

Ukrayna’nın doğusunda tırmanan gerilim, iç savaş korkularını körükledi. Alman Ukrayna uzmanı Andreas Umland, DW’nin sorularını yanıtladı.
Avrupa’da Ukrayna’nın doğusundaki çatışmaların arkasında Rusya’nın bulunduğu görüşü hakim. Siz bu görüşü nasıl değerlendiriyorsunuz?

“İşaretler, bunların Rusya’dan organize edilen eylemler olduğunu gösteriyor. Doğudaki çeşitli şehirlerde ağır silahlı ve üniformalı adamların hükümet binalarının işgalinde kilit rol oynadığını gösteren video görüntüleri var. Bir yanda Rusya’dan geldiği tahmin edilen özel birlikler, diğer yanda yerli ayrılıkçılar ya da bu iş için ücretle tutulmuş genç adamlar arasında bir nevi ittifak gibi görünüyor.”

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin neyi amaçlıyor sizce?

“Amacının, Ukrayna’da istikrarsızlığı sürdürmek olduğunu tahmin ediyorum. 25 Mayıs’ta devlet başkanlığı seçiminin başarılı geçmesi bu şekilde engellenebilir. Rusya’nın son haftalardaki taktiği, Kiev’deki hükümetin meşru olmadığı iddiasıydı. Ama seçimler bu meşruiyeti sağlayabilir. Rusya bunu engellemek istiyor.”

Ukrayna’nın doğusundaki milisler konusuna dönecek olursak. Bölge halkını ne ölçüde temsil ediyorlar?

“Nüfusun yüzde 10 ila 20’si ayrılıkçı düşüncelere sahip. Bunlar genelde Rus kökenliler ya da Rusça konuşan Ukraynalılar. Ancak nüfusun çoğunluğunu temsil etmiyorlar. Anketlere göre nüfusun yüzde 60 ila 70’i Ukrayna devletinden yana tavır sergiliyor. Bu fikir ayrılığı, bağımsız Ukrayna var olduğundan beri, yirmi yıldır var. Ama hiç bu şekilde çatışmalara neden olmamıştı.”

Ukrayna’nın doğusu Rusya’dan ne kadar bağımsız?

“Asıl sorun bu. Ukrayna’nın doğusu bir ağır sanayi bölgesi ve ürünlerin büyük bölümü Rusya’ya gidiyor. Şimdi Rusya’nın pazarını kapatmasından endişe ediliyor. Bu sorun yaratır, çünkü ürünler Rus pazarına özel bir şekilde üretiliyor ve doğrudan diğer pazarlara satılmaları mümkün değil.”

Ukrayna hükümetinin ilan ettiği terörle mücadele operasyonunun şansı nedir? Ayrılıkçılar ne kadar güçlü?

“Görünen o ki taktikleri, büyük olasılıkla Rusya’dan gelen özel birliklerin önce polis karakollarına saldırıp, ellerine geçirdikleri polis silahlarını ayrılıkçılara dağıtmasıydı. Şimdi ellerinde ateşli silahlar var ama ağır silahlar değil bunlar. Yani bu şu anlama geliyor. Ukrayna devleti isterse onları etkisiz hale getirebilir. Ama bu muhtemelen çok kan dökülmesi anlamına gelecektir. ve bu tam da kaçınılması istenen şey. Şiddette bir tırmanış, Kiev’in de Moskova’nın da hiç kimsenin kontrol edemeyeceği bir boyut alabilir. Ukrayna’da mevcut hükümet büyük bir ikilem içinde.”